Nasze skarby

Niezwykły pierścień, którego twórca wykazał się zdolnościami manualnymi i niezwykłą precyzją, figuruje w księgach inwentarzowych Muzeum pod nr 4424. Pierścień należał do Jamesa Colvina Craiga, Nowozelandczyka, który do niewoli trafił na Krecie w 1941 r. Stamtąd jesienią tego roku został przewieziony, jak wielu innych jeńców nowozelandzkich, do Stalagu VIII B (344) Lamsdorf (Łambinowice). Podczas wojny służył w jednostce Private Medical & Dental Corpses i z pewnością był to jeden z powodów, dla którego Craig został przydzielony do pracy w lazarecie, by udzielać pomocy chorym jeńcom. Obóz opuścił w ramach repatriacji jeńców alianckich, którą władze niemieckie przeprowadziły jesienią 1943 r. Jako jeden z nielicznych powrócił do domu już w grudniu 1944 r. Niestety, niewiele wiemy o jego pobycie w niewoli. O tym, jak radził sobie z trudną rzeczywistością obozową, mówią wykonane przez niego przedmioty, które zabrał z obozu, a które zachowały się do dziś. W sierpniu 2007 r. z wizytą do Muzeum przyjechała Lynda Hill, córka Jamesa Colvina Craiga. Celem jej pobytu, jak sama podkreślała, była głęboka potrzeba poznania historii miejsca, w którym przebywał jej ojciec. Ona sama nieustannie dążyła do poznania jego wojennych losów. Niestety, temat ten bardzo rzadko podejmowano w czasie wspólnych rozmów, głównie z uwagi na szczególnie delikatną materię rodzinnej historii. Kilka miesięcy po wizycie w Łambinowicach Lynda Hill zdecydowała o przekazaniu pierścienia z paprocią do zbiorów naszego Muzeum, jednocześnie informując pracowników, że dla siebie zachowa drugi pierścień z symbolem Nowej Zelandii – ptakiem kiwi. Kontakt z Lyndą Hill nie został zerwany, przeciwnie, był on starannie pielęgnowany, co zaowocowało jej kolejną wizytą w 2011 r. Uważała, że skoro jest w Europie, to musi przyjechać do Łambinowic. Ze wzruszeniem oglądała pierścień z paprocią na wystawie stałej „Miejsce Pamięci Narodowej w Łambinowicach – dziedzictwo regionalne, narodowe, europejskie”, prezentowanej w opolskiej siedzibie naszej placówki. Wtedy podjęła decyzję o przekazaniu Muzeum całej kolekcji biżuterii, przywiezionej przez ojca z niewoli. W rezultacie pod koniec listopada 2011 r., nasze zbiory wzbogaciły się o cztery niezwykłe przedmioty. Wśród nich znalazł się wspomniany wcześniej pierścień z ptakiem kiwi, a także pierścień i broszka ze zminiaturyzowaną fotografią mamy Lindy Hill, która w latach II wojny światowej była przyjaciółką ojca, a także metalowy, ręcznie robiony pierścień z herbem Nowej Zelandii. Córka jeńca przesłała te przedmioty, podobnie jak poprzednio pierścień z paprocią, zwykłym listem. Ponadto wśród nadesłanych pamiątek znalazła się także ręcznie wykonana nakładka na zapałki oraz metalowe pudełko po pastylkach „Lysantol”. Obecnie cała kolekcja biżuterii z Lamsdorf eksponowana jest na wystawie stałej „W niewoli niemieckiej”, którą w lipcu 2013 r. Lynda Hill miała okazję obejrzeć osobiście.

Źródło pozyskania
Dar Lyndy Hill, córki Jamesa Colvina Craiga.

Opis obiektu
Pierścień w rozmiarze jubilerskim 23 wykonany jest z trzonka szczoteczki do zębów w kolorze kremowo-czarnym. W miejscu kamienia przedstawiony jest płaskorzeźbiony liść srebrnej paproci (łac. cyathea dealbata) – symbol narodowy Nowej Zelandii oraz element herbu tego państwa (dwa liście paproci stanowią postument heraldyczny pod tarczą herbową). Paproć ujęta z dwóch stron cienkimi paskami kremowej masy. Pierścień wykonany techniką własną, polegającą na wycinaniu, rzeźbieniu, gięciu i zgrzewaniu fragmentów plastikowego trzonka, ze szlifowanym wykończeniem.

Oprac. Anna Wickiewicz