Radio
Mobilna wystawa, wędrująca szlakiem dawnej granicy polsko-niemieckiej
“Na straży granic. Straż Graniczna II RP na zachodnim odcinku granicy polsko-niemieckiej” to wystawa składająca się z 15 plansz i wielu eksponatów, a opowiada ona o działalności Straży Granicznej po zakończeniu I wojny światowej. Jest poświęcona także losom funkcjonariuszy w czasie II wojny światowej.
– To ważny fragment historii straży granicznej w trudnym czasie odbudowy państwowości polskiej po 123 latach zaboru – tłumaczy Renata Kobylarz-Buła, zastępca dyrektora Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych w Opolu. – Wystawa przedstawia nie tylko działalność straży, ale też losy strażników. Ich ofiarną służbę przerwał wybuch II wojny światowej. Przyniosła ona tragiczne wydarzenia, m. in. działania wojenne na zachodniej granicy polsko-niemieckiej czy często długoletni pobyt strażników w niemieckich obozach jenieckich.
– Wystawa powstała w 2019 roku – mówi dr Ksawery Jasiak, kurator wystawy i pracownik IPN. – Cieszyła się dużym zainteresowaniem i nadal tak jest.
– Po okresie zaboru trwały próby utworzenia formacji granicznej, która skutecznie zabezpieczyłaby blisko 5 tys. km granicy państwowej – opowiada ppłk Straży Granicznej Jerzy Łukasik, komendant placówki w Opolu. – Od 1918 roku trwał proces kształtowania się państwa i najważniejszym zadaniem zdaje się być zabezpieczenie tych nowo powstałych granic. Trwają liczne konflikty graniczne, takie jak wojna bolszewicka, powstania śląskie i kształtowanie się granicy na Górnym Śląsku czy konflikt z Czechosłowacją.
– Na wystawie można zobaczyć legitymacje strażników, szablę charakterystyczną dla tego okresu, odznaczenia Straży Granicznej i Korpusu Ochrony Pogranicza, a także przedmioty związane z przemytem – dodaje st. chor. sztab. SG Tadeusz Pruchniewski, przedstawiciel Stowarzyszenia Weteranów Polskich Formacji Granicznych. – Przemycano eter, lekarstwa, zapałki i kamienie do zapalniczek. Były to też maszyny do szycia albo kolonialne rzeczy, takie jak pieprz czy pomarańcze i wiele, wiele innych.
Celem ekspozycji jest pielęgnowanie pamięci o poległych strażnikach granicznych, a także upamiętnienie żołnierskiego trudu i zapomnianych bohaterów pracujących dla bezpieczeństwa i ochrony II Rzeczpospolitej. Wernisaż wystawy odbył się dziś w południe (15.03 o 12.00) w przestrzeni online. Prezentacja przypada w 30. rocznicę powstania współczesnej Straży Granicznej. Wystawa powstała w ramach projektu naukowego “Bohaterowie Pogranicza II Rzeczpospolitej”. Honorowy patronat nad wydarzeniem objął Minister Obrony Narodowej oraz Komendant Śląskiego Oddziału Straży Granicznej w Raciborzu. Ekspozycja będzie prezentowana w opolskiej siedzibie Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych przy ul. Minorytów 3 do 30 kwietnia.