Pamięć o ofiarach zbrodni katyńskiej

Przed siedemdziesięcioma siedmioma laty – 13 kwietnia 1943 r. – została ujawniona zbrodnia katyńska. Warto pamiętać, że pierwszą informację o odkryciu grobów polskich oficerów w lesie katyńskim niemiecka Agencja Transocean podała już 11 kwietnia. Dwa dni później ogłoszono ją publicznie na konferencji prasowej w Berlinie. Wyniki ekshumacji przeprowadzonej w kolejnych tygodniach przez niemieckie władze przy udziale zagranicznych ekspertów nie pozostawiały wątpliwości. Polacy zginęli w Katyniu wiosną 1940 r., co jednoznacznie wskazywało na władze sowieckie jako sprawców zbrodni. Te ostatnie od razu odrzuciły oskarżenia i wykorzystały sprawę katyńską, aby zerwać stosunki dyplomatyczne z polskim rządem emigracyjnym. Jednocześnie kierownictwo ZSRR obarczyło Niemców odpowiedzialnością za dokonanie zbrodni i ta właśnie wersja wydarzeń stała się obowiązującą w PRL-u i innych krajach komunistycznych aż do końca lat 80. XX w.

Przełom nastąpił w 1990 r., także 13 kwietnia. Wydany tego dnia przez radziecką agencję TASS komunikat potwierdzał, że polscy jeńcy wojenni zostali zabici wiosną 1940 r. przez NKWD. Ówczesny prezydent ZSRR Michaił Gorbaczow przekazał stronie polskiej dużą część dokumentów archiwalnych dotyczących zbrodni. Nie było wśród nich protokołu z posiedzenia kierownictwa partii bolszewickiej z 5 marca 1940 r. z decyzją rozstrzelania ok. 22 tys. polskich jeńców z obozów specjalnych oraz polskich obywateli z więzień na terenie zachodniej Białorusi i Ukrainy. Ten ważny dokument trafił do Polski dopiero dwa lata później, dając podstawę do ustalenia liczby ofiar.

W 2007 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił 13 kwietnia Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Włączając się w tegoroczne obchody rocznicy Centralne Muzeum Jeńców Wojennych zaplanowało przygotowanie plenerowej ekspozycji pt. „Na nieludzkiej ziemi. Jeńcy polscy w ZSRR”. Ze względu na obecną sytuację epidemiologiczną jej prezentacja została przesunięta na wrzesień. Dzisiaj zapraszamy na Facebook naszego Muzeum, gdzie w interesującej formie zapoznamy Państwa z wystawą.

Zachęcamy Państwa także do odwiedzenia strony www.80rocznicakatynia.pl.

wstecz