Aktualności

W grudniu na rynku wydawniczym ukazały się dwie publikacje Muzeum. Są to: monografia Przystanek Lamsdorf. Powstańcy warszawscy w obozie jenieckim Stalag 344 autorstwa dr. Piotra Stanka, rozpoczynająca naszą nową serię wydawniczą „Jeńcy Lamsdorf” oraz katalog wystawy Po wojnie. Obóz Pracy w Łambinowicach (1945–1946)/ Nach dem Krieg. Arbeitslager Łambinowice (1945/46), pod redakcją naukową dr Renaty Kobylarz-Buły.

Pierwsze z wydawnictw jest kompleksową monografią pobytu ok. 6 tys. powstańców warszawskich w Stalagu 344 Lamsdorf, napisa­ną na podstawie zbiorów muzealnych i archiwalnych, krajowych i zagranicznych, oraz rozpraw historycznych i książek wspomnieniowych. Publikacja przybliża rozmaite kwestie, poczynając od przybycia powstańców do obozu, poprzez warunki, jakie w nim zastali i traktowanie, aż po ich ewakuację na początku 1945 r. Analizuje postawy powstańców-jeńców wobec obozowej rzeczywistości, w tym próby organizowania życia kulturalno-oświatowego, sportowego i religijnego oraz wzajemne relacje. Przedstawia różne powstańcze grupy, gdyż w obozie – obok dorosłych mężczyzn-żołnierzy AK, znaleźli się także młodociani i kobiety. Prezentuje wreszcie sylwetki wielu znanych osób, które zapisały się dziejach Polski. Książka została opatrzona interesującym i wcześniej niepublikowanym materiałem ilustracyjnym. Wydano ja na dobrym poziomie edytorskim.

Katalog wystawy w sposób syntetyczny prezentuje otwartą w grudniu 2013 r. stałą ekspozycję Muzeum, poświęconą historii i następstwom funkcjonowania w Łambinowicach powojennego obozu dla ludności niemieckiej. Obok przedstawienia idei tej wystawy i podkreślenia znaczenia problemu, którego ona dotyka, w katalogu pokazane zostały rozmaite trudności – w tym metodologiczne – towarzyszące jej twórcom, a także zastosowane rozwiązania. Obszerna prezentacja ekspozycji z wykorzystaniem dokumentów i fotografii oraz z komentarzem historycznym, pozwala na potraktowanie katalogu jako swoistego kompendium wiedzy o Obozie Pracy w Łambinowicach. Zamieszczony w drugiej części publikacji zapis debaty naukowej pt. „II wojna światowa i jej skutki. Łambinowice – trudne rozrachunki z przeszłością”, która towarzyszyła otwarciu ekspozycji, pozwala z kolei spojrzeć na problem w szerszym kontekście. Tekst ten unaocznia rolę, jaką Łambinowice odgrywają we współczesnym dyskursie polsko-niemieckim, polskiej i niemieckiej historiografii czy wreszcie w przekazie medialnym i edukacyjnym. Katalog został przygotowany równolegle w językach: polskim i niemieckim i wydany na dobrym poziomie edytorskim. Jego publikację dofinansowało także Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.

Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.