Aktualności

19 marca (środa) w Sali Herbowej Opolskiego Urzędu Wojewódzkiego odbyła się konferencja naukowa pt. Wokół Tragedii Górnośląskiej. Rozważania – analizy – polemiki. Jej organizatorami byli Samorząd Województwa Opolskiego, Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Niemców na Śląsku Opolskim i Muzeum.

Konferencja poświęcona była wydarzeniom, które mimo upływu prawie 70 lat budzą wiele emocji i kontrowersji, zwłaszcza wśród społeczności Górnego Śląska. Uczestnicy tego spotkania analizowali termin „Tragedii Górnośląskiej”, a także prezentowali i dyskutowali o różnych formach upamiętnienia dramatycznych losów ludności tego regionu po II wojnie światowej.

Uczestników konferencji powitali organizatorzy: Marszałek Województwa Opolskiego Andrzej Buła i przewodniczący Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Niemców na Śląsku Opolskim Norbert Rasch. W swoich wystąpieniach zwrócili uwagę na dotychczasowe działania zarówno samorządu województwa, jak i mniejszości niemieckiej, a także innych podmiotów, których celem było upamiętnienie ofiar Tragedii Górnośląskiej.

Pierwszy z referentów, dr hab. Adam Dziurok podjął próbę analizy terminu „Tragedia Górnośląska”, zwracając uwagę na funkcjonujące w przestrzeni publicznej definicje tego pojęcia, jak i problemy metodologiczne, z którymi zmagają się naukowcy zajmujący się zagadnieniem. Związane są one zarówno z trudnością wytyczenia ram chronologicznych, jak i tematycznych tego pojęcia. Dr hab. A. Dziurok przychylił się to tego, by Tragedią Górnośląską określać represje zastosowane wobec ludności Górnego Śląska przez radzieckie władze okupacyjne, a następnie polskie władz komunistyczne w latach 1945–1946. Za symboliczne zakończenie tego zjawiska uznał zamknięcie dwóch dużych obozów dla ludności niemieckiej: w Mysłowicach i Łambinowicach.

Drugą występującą była dr Renata Kobylarz-Buła, która zaprezentowała wystawę stałą poświęconą Obozowi Pracy w Łambinowicach (1945–1946). Ekspozycja ta została otwarta w muzeum w grudnia 2013 r. Prelegentka zwróciła uwagę na cele towarzyszące urządzeniu wystawy, trudności, z jakimi spotkali się jej organizatorzy, a także przedstawiła najciekawsze rozwiązania. 

Trzecim elementem konferencji była dyskusja panelowa pt. Pamięć o miejscach Tragedii Górnośląskiej, w której udział wzięli prof. dr hab. Ryszard Kaczmarek (moderator), dr hab. Adam Dziurok, dr Bernard Linek i ks. Wolfgang Globisch. Uczestnicy dyskusji kontynuowali rozpoczęte wcześniej rozważania na temat definicji pojęcia „Tragedii Górnośląskiej”. W dalszej kolejności zastanawiali się nad genezą tych dramatycznych wydarzeń, a przede wszystkim nad tym, czy II wojna światowa i polityka nazistowskich Niemiec leży u podstaw Tragedii Górnośląskiej. Wreszcie tematem dyskusji stała się kwestia wskazania sprawców popełnionych zbrodni i refleksja nad tym, czy Tragedia Górnośląska może być traktowana w kategoriach zbrodni komunistycznych. Na końcu dyskutujący przedstawiali własne poglądy na temat różnych form upamiętnienia Tragedii Górnośląskiej, zwłaszcza w perspektywie przyszłorocznej 70 rocznicy tych wydarzeń.

Referaty i dyskusja spotkały się z żywym odbiorem publiczności. Głos zabrali m.in. wojewoda opolski Ryszard Wilczyński, który sprawował honorowy patronat nad przedsięwzięciem, starosta strzelecki Josef Swaczyna, przewodniczący Zarządu Powiatowego TSKN w Strzelcach Opolskich Helmut Paździor, dyrektor drukarni i wydawnictwa Św. Krzyża w Opolu ks. Waldemar Klinger. Gości pożegnała dyrektor Muzeum dr Violetta Rezler-Wasielewska.