Aktualności

Do Muzeum wróciła właśnie kolejna partia cennych dokumentów, a konkretnie 59 jednostek archiwalnych zespołu Wehrmachtauskunftstelle für Kriegerverluste und Kriegsgefangene (WASt), przekazanych w czerwcu br. do wyspecjalizowanej i doświadczonej w tego rodzaju działalności pracowni konserwatorskiej.

Archiwalia pozostające w zbiorach Muzeum wymagają stałej troski, a jednym z wielu ich wrogów jest czas, ponieważ tego rodzaju dokumenty podlegają naturalnym procesom degradacji. Aby im zapobiec, a przynajmniej znacząco je spowolnić, cenne dokumenty poddawane są co jakiś czas specjalistycznym zabiegom konserwatorskim. W tym celu nasze Muzeum realizuje zadanie pt. Konserwacja unikatowych list transportowych jeńców wojennych z lat 1939–1945, dofinansowane ze środków pozostających w dyspozycji Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz z budżetu województwa opolskiego.

Zespół archiwalny Wehrmachtauskunftstelle für Kriegerverluste und Kriegsgefangene (WASt), przechowywany w opolskiej siedzibie Muzeum, to największy tego rodzaju zbiór w Polsce. Obejmuje 5824 jednostki archiwalne z lat 1939–1945, na które składają się dokumenty, które docierały do Biura Informacyjnego Wehrmachtu ds. Strat Wojennych i Jeńców Wojennych, utworzonego przez Naczelne Dowództwo Wehrmachtu w 1939 r. Są to przede wszystkim akta personalne, tzw. listy transportowe, sporządzane przez komendantury poszczególnych obozów. Pochodzą one z 69 stalagów – obozów dla szeregowców i podoficerów oraz z 34 oflagów – obozów oficerskich, tworzących niemiecki system jeniecki w latach II wojny światowej. Zawierają szczegółowe informacje, pozwalające ustalić losy jenieckie osób: imię i nazwisko, narodowość jeńca, datę i miejsce urodzenia, imiona rodziców, stopień i przydział wojskowy, numer jeniecki, datę i miejsce wzięcia do niewoli, stan zdrowia oraz adnotacje o przeniesieniu z obozów, zwolnieniu z niewoli, skierowaniu na roboty przymusowe, ucieczce lub zgonie.

Proces konserwacji tak obszernego zbioru jest działaniem bardzo kosztownym dlatego realizowany jest cyklicznie. Dotychczas konserwacji poddano ok. 70%, a archiwalia po renowacji zwiększa tę wielkość do 75%. Warto pamiętać, że dokumenty te stanowią najważniejsze, często jedyne dostępne w Polsce, źródło informacji dotyczące indywidualnych losów polskich jeńców wojennych w czasie II wojny światowej. Efekty konserwacji zostaną zaprezentowane szerszej publiczności podczas bezpośrednich spotkań oraz na stronie www.cyfrowezbiory.cmjw.pl.

Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz budżetu Województwa Opolskiego