Relacja z uroczystości 70 rocznicy wyzwolenia Stalagu 344 Lamsdorf

17 marca (wtorek) w Miejscu Pamięci Narodowej w Łambinowicach odbyła się uroczystość upamięt­niająca 70 rocznicę wyzwolenia Stalagu 344 Lamsdorf. Jej organizatorami byli Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-Opolu oraz Wójt Gminy Łambinowice.

Główna część uroczystości odbyła się przed Pomnikiem Martyrologii Jeńców Wojen­nych.  Po odegraniu hymnu pań­stwowego przez Orkiestrę Wojskową z Bytomia, pod batutą starszego chorążego Michała Gę­barskiego, głos zabrał Wiktor Natanson, powstaniec warszawski i były jeniec Stalagu 344 Lamsdorf, który w styczniu 1945 r. opuścił obóz w marszu ewakuacyjnym. W poruszającym wystąpieniu podkreślał on kilkakrotnie, że jedną z najważniejszych wartości współczesnego świata jest pokój. Przypomniał, iż 70 lat temu, po kapi­tulacji powstania jechał wraz ze swoimi towarzyszami przez 30 godzin z Warszawy do Lamsdorf w stłoczeniu i z obawą o dalszy los. Obraz ten, tak kontrastujący z obecnymi warunkami podróży, utkwił mocno w jego pamięci i – jak podkreślił W. Natanson – jest wyraźnym ostrzeżeniem przed dramatycznymi i częstokroć nieprzewidywalnymi skutkami wojny. Po jego wystąpieniu Przemy­sław Czernik – aktor opolskiego Teatru Eko Studio – odczytał fragment dziennika Siergieja Woropajewa, młodego radzieckiego jeńca Stalagu 344 Lamsdorf, który zmarł kilka dni po wyzwoleniu obozu.

W imieniu organizatorów uroczystości głos zabrała dr Violetta Rezler-Wasielewska, dy­rektor Muzeum. Przypomniała ona, że miejsce w którym odbywa się uroczystość, Cmentarz Jeńców Radzieckich, zostało napiętnowane przez wojnę. To tutaj w upodleniu, w zbiorowych i nie­oznaczonych mogiłach pochowano ok. 40 tys. ludzi. Skazano ich na zapomnienie. Tym co dzisiaj pokazuje, że to miejsce pamięci ma sens, jest pamięć współczesnych o ich tragedii. Dramat żołnierzy i cywilów w czasie II wojny światowej oraz skutki tego konfliktu zbrojnego były również tematem kolejnych przemówień, które wygłosili: Andrey Yakovlev – konsul gene­ralny Federacji Rosyjskiej w Poznaniu, Antoni Jastrzembski – wicewojewoda opolski oraz Janusz Wójcik – dyrektor Departamentu Kultury, Sportu i Turystyki Urzędu Marszałkow­skiego Województwa Opolskiego.

Ku czci wszystkich ofiar stalagów Lamsdorf odmówiona została modlitwa międzywyznaniowa. Poprowadzili ją przedstawiciele czterech wyznań: ks. Adam Ciosmak – proboszcz rzymsko­katolickiej Parafii Św. Marii Mag­daleny w Łambinowicach, ks. ppłk Sławomir Fonfara – dziekan Wojsk Lądowych, kapelan Parafii Ewangelicko-Augsburskiej Św. Łukasza w Brzegu, Aleksander Gleichgewicht – przewod­niczący Gminy Wyznaniowej Żydowskiej we Wrocła­wiu oraz ks. Stanisław Strach z prawosław­nej Parafii Ikony Bogurodzicy „Wszystkich Strapio­nych Radości” w Kędzierzynie-Koźlu.

Zwieńczeniem uroczystości był Apel Pamięci odczytany przez kpt. Mirosława Masłow­skiego oraz salwa honorowa, którą oddali żołnierze 91 Bata­lionu Logistycznego w Kom­prachcicach. Ceremonia zakończyła się złożeniem kwiatów i zapaleniem zniczy. Następnie jej uczestnicy udali się na poczęstunek, przygotowany przez Wójta Gminy Łambinowice. Szczególnie zainteresowani mieli także możliwość zwiedzenia Muzeum i Miejsca Pamięci.

W obchodach, które zostały objęte honorowymi patronatem An­drzeja Krzysztofa Kunerta – Sekretarza Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, Ryszarda Wilczyńskiego – Wojewodę Opolskiego oraz Andrzeja Buły – Marszałka Województwa Opol­skiego, wzięło udział wielu znamienitych gości. Znaleźli się wśród nich przedstawiciele środowiska kombatanckiego, w tym szczególnie związani z Muzeum i Miejscem Pamięci byli jeńcy wojenni: Wiktor Natanson i Jarosław Furgała, a także członkowie korpusu konsularnego Federacji Rosyjskiej i Republiki Fede­ralnej Niemiec, reprezentanci władz państwowych i samo­rządowych, służb mundurowych, instytucji kultury i oświaty oraz miesz­kańcy województwa opolskiego. W uroczystości licznie uczestniczyli dzieci i młodzież, przede wszystkim z Zespołu Szkół w Łambino­wicach oraz Publicznego Gimnazjum w Cisku. Jeszcze przed oficjalną częścią obchodów spotkali się oni ze świadkami historii – byłymi jeńcami obozów Wehrmachtu: Wiktorem Natansonem i Jarosławem Furgałą, współcześnie artystą ludowym.

W związku obchodami otrzymaliśmy korespondencję od byłych jeńców i instytucji wspierających nasze przedsięwzięcie.

Projekt został sfinansowany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Patronaty medialne:
Nowa Trybuna Opolska Radio Opole TVP Opole

 

wstecz