Ocalone pamiątki, zachowana pamięć

W ostatnim czasie w ramach prowadzonej akcji zbiórki pamiątek do Muzeum trafił  wyjątkowy zbiór korespondencji oficerów: ppor. Aleksandra Wapińskiego, jeńca Oflagu II C Woldenberg oraz ppor. Edwarda Nadolnego, jeńca oflagów II D Gross Born i II E Neubrandenburg, z Elżbietą Rajman. Zbiór korespondencji to kolejny, niezmiernie ważny element historii „mateczek wojennych” – polskich kobiet, które wysyłały listy oraz paczki do jeńców, dzieląc się z nimi tym, co miały, podnosząc ich na duchu i dając wsparcie na ogół nieznanym sobie osobom, zupełnie bezinteresownie. Możliwość korespondencji z „mateczkami” miała szczególne znaczenie dla jeńców, którzy nie mogli skontaktować się z rodziną lub jej nie mieli. Słowa pocieszenia i wsparcia dawały im nadzieję i mobilizowały do zmagania się z obozową rzeczywistością, a często pozwalały przeżyć.

Zbiór ten przekazała nam córka „mateczki” – Małgorzata Rajska. Tworzą go korespondencja wysyłana przez jeńców w latach 1941–1944, a także listy wysyłane przez ich rodziny do Elżbiety (min. listy od Zofii Nadolnej, matki ppor. Edwarda Nadolnego).

Korespondencja zawiera silny ładunek emocjonalny i wskazuje na bliskie więzi istniejące pomiędzy piszącymi, co wyraża się w adresowaniu listów do „Jacusia” i „Kochanej Siostrzyczki”, pytaniach o stan zdrowia, pozdrowieniach dla bliskich, przesyłaniu życzeń świątecznych, opisywaniu trosk i trudów życia codziennego, połączone z nadzieją na spotkanie po wojnie. Okoliczności nawiązania przez Elżbietę Rajman korespondencji z jeńcami nie są bliżej znane. Mamy nadzieję, że uważna lektura dostarczy więcej informacji.

Otrzymany dar stanowi  kolejny dowód na to, że prowadzona przez nasze Muzeum akcja pozyskiwania pamiątek ma sens i ogromne znaczenie, a za najdrobniejszą nawet pamiątką kryje się często fascynująca historia, która nie tylko może poszerzyć naszą wiedzę o losach jeńców wojennych podczas II wojny światowej, lecz także w czysto ludzki sposób poruszyć serca i ukazać pozytywną moc ludzkiego zaangażowania, które jest silniejsze niż wojna i samotność.

Projekt finansowany jest ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Marszałka Województwa Opolskiego

wstecz