|
|
 |
 |
Historia
Medal ze Stalagu X C Sandbostel to pamiątka po kpr. Henryku Zielińskim (1920–1981), podchorążym Wojska Polskiego, który w latach 1939–1944 był jeńcem czterech niemieckich obozów jenieckich. Początkowo przebywał w Oflagu XII A Hadamar, a następnie w stalagach: VI B Neu-Versen, VI G Bonn-Duisdorf i X B Sandbostel. Podczas uroczystej gali 22 lutego 1944 r. kapral Zieliński został odznaczony medalem za udział w zawodach sportowych. Informuje nas o tym zaproszenie, znajdujące się w zbiorach Muzeum. Popularna w większości obozów jenieckich Wehrmachtu aktywność sportowa, a także obecność wśród międzynarodowej społeczności jenieckiej wielu osób związanych przed wojną ze sportem, nie mogła pozostawać bez wpływu na pamięć o ideach olimpijskich nawet w niewoli. Dosyć szybko, bo już w 1940 r. zaistniała potrzeba realizacji choćby namiastki prawdziwych igrzysk olimpijskich. Mimo iż nie miały one takiej oprawy jak zawody odbywające się w czasach pokoju i nie zostały oficjalnie uznane przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski, stanowiły formę protestu jeńców przeciwko bezsensowności wojny i militarnej rywalizacji narodów. Organizacja obozowych igrzysk była zjawiskiem bezprecedensowym w historii sportu, a zawody jenieckie dowiodły, że mimo toczącej się wojny, nie zapomniano o szlachetnych formach konkurowania, zapoczątkowanych przez starożytnych Greków, a następnie – dzięki baronowi Pierre’owi de Coubertinowi – kontynuowanych od końca XIX w., aż do dziś. Mimo skrajnie trudnych warunków panujących w niemieckich obozach jenieckich, zawody sportowe zorganizowane przez społeczność jeniecką z okazji przypadających kolejno w latach 1940 i 1944 igrzysk olimpijskich, stanowiły symboliczne zwieńczenie jej aktywności sportowej. Zanim kpr. Henryk Zieliński trafił do niewoli niemieckiej, brał udział w kampanii polskiej we wrześniu 1939 r., walcząc w 64. Pomorskim Pułku Strzelców Murmańskich. Podczas bitwy nad Bzurą został ranny i trafił do szpitala polowego w Sannikach. W trakcie pobytu w niewoli niemieckiej, dwukrotnie bezskutecznie podejmował próbę ucieczki. Na kartach historii Polski zapisał się nie tylko jako żołnierz Wojska Polskiego, ale także jako wybitny historyk, związany z Uniwersytetem Wrocławskim. W latach 70. brał udział w pracach dwustronnej Polsko-Niemieckiej Komisji Podręcznikowej, działającej pod auspicjami UNESCO, której zadaniem było usunięcie z programów nauczania szkół polskich i niemieckich bardzo licznych niegdyś przekłamań i stereotypów. Był również jednym z twórców planu badawczego, dotyczącego dziejów polskiej myśli politycznej w XIX i XX w.
Oprac. Beata Madej
|
|
|
Medal z Sandbostel
Źródło pozyskania
Medal podarowany Muzeum przez najbliższych prof. Henryka Zielińskiego w 2011 r.
Opis przedmiotu
Medal okrągły o średnicy 5 cm, wykonany ze stopu metali kolorowych, na awersie dwie postacie męskie, grające w koszykówkę, na rewersie w otoku wieniec z liści laurowych i dębowych, wewnątrz napis: „CLUB ATHLETIQUE ASSOLANT STALAG X B”.
|
