Relacja z uroczystości 73 rocznicy wyzwolenia Stalagu 344 Lamsdorf

17 marca br., pod Pomnikiem Martyrologii Jeńców Wojennych w Łambinowicach uczciliśmy 73 rocznicę wyzwolenia Stalagu 344 Lamsdorf. Jej organizatorami było nasze muzeum i Urząd Gminy w Łambinowicach. Patronat honorowy nad uroczystością sprawowali Wicepremier, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotr Gliński, Wojewoda Opolski Adrian Czubak oraz Marszałek Województwa Opolskiego Andrzej Buła, natomiast patronat medialny: Telewizja Polska oddział w Opolu, Nowa Trybuna Opolska, Radio Opole i Radio Doxa.

Bardzo ważnym elementem uroczystości, który nastąpił na jej początku, po odśpiewaniu hymnu, stały się wypowiedzi byłych jeńców obozu oraz ich wnuków. Słowa Wandy Traczyk-Stawskiej, żołnierza AK, uczestniczki Powstania Warszawskiego i jeńca Stalagu 344 Lamsdorf, skierowane do licznie zgromadzonych gości: „Macie tak starać się uczyć i tak prowadzić rządy w swoich krajach, żeby nie było więcej wojny!”, zabrzmiały niezwykle mocno i wyraziście, szczególnie że słyszeliśmy je przed Pomnikiem Martyrologii Jeńców Wojennych i na wzniesieniu, które kryje prochy ok. 40 tys. jeńców Lamsdorf. Elena Krawczyk – wnuczka Mirona Fiodorowicza Kuzniecowa, radzieckiego jeńca obozu, wzruszona swą obecnością w miejscu, w którym w latach II wojny światowej był jej dziadek, mówiła o cudzie, za jaki uważa jego powrót z niewoli oraz to, że udaje jej się, także dzięki Centralnemu Muzeum Jeńców Wojennych, rekonstruować jego jenieckie losy. Jako ostatni z gości honorowych przemawiał Andy Sherriff – wnuk Sidneya Sherriffa, jeńca brytyjskiego, przewodzącego jenieckiemu samorządowi, a także syn żołnierza z Wietnamu. W swoim wystąpieniu podkreślił, że wizyta w muzeum i miejscu pamięci to dla niego rodzaj pielgrzymki, której celem jest zdobycie informacji o niewoli dziadka i zamiar „pogrzebania duchów przeszłości”, które towarzyszyły jego rodzinie w życiu po wojnie. Stwierdził też, że bycie tu, w Łambinowicach, oraz udział w naszej uroczystości jest dla niego przywilejem.

Dyrektor Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych, dr Violetta Rezler-Wasielewska, która wystąpiła następnie, przypomniała ideę uroczystości i w imieniu organizatorów powitała wszystkich.

Tradycyjnie, modlitwę w intencji ofiar Stalagu 344 Lamsdorf odmówili przedstawiciele kilku religii: ks. Adam Ciosmak – proboszcz parafii rzymskokatolickiej pod wezwaniem Św. Marii Magdaleny w Łambinowicach, ks. Grzegorz Cebulski – kapelan Prawosławnego Ordynariatu Wojska Polskiego - Garnizon Wrocław, ks. ppłk Sławomir Fonfara – dziekan Rodzajów Sił Zbrojnych - Wojsk Lądowych i przedstawiciel Ewangelickiego Duszpasterstwa Wojskowego oraz dr Marek Moroń – przedstawiciel Muzułmańskiego Związku Religijnego w Polsce. W imieniu Aleksandra Gleichgewichta – przewodniczącego Gminy Wyznaniowej Żydowskiej we Wrocławiu, przesłane przez niego słowa i modlitwę odczytał Bartosz Janczak, który komentował uroczystość. Zakończył ją przed pomnikiem apel pamięci i salwa honorowa, a po nich złożenie wiązanek i zniczy.

Uroczystość odbywała się w asyście wojskowej 91 Batalionu Logistycznego w Komprachcicach, a do zapewnienia oprawy muzycznej gotowi byli żołnierze z Orkiestry Reprezentacyjnej Wojsk Lądowych we Wrocławiu pod batutą plutonowego Huberta Waleńczaka, którym uświetnienie wydarzenia grą uniemożliwiły jednak wyjątkowo trudne warunki pogodowe. Odpowiedzialnym za ceremonię wojskową był kpt. Edward Okrzyński. Władze rządowe reprezentował podczas uroczystości Piotr Szpanowski, zastępca dyrektora Departamentu Dziedzictwa Kulturowego w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a samorządowe wojewódzkie – Antoni Konopka, członek Zarządu Województwa Opolskiego.

Po godzinnej przerwie, w budynku CMJW w Łambinowicach, odbyło się spotkanie towarzyszące uroczystości: prezentacja książki pt. O niewoli 70 lat po wojnie. Studia i materiały pod red. dr Violetty Rezler-Wasielewskiej. Pani dyrektor CMJW, wspólnie z drem Piotrem Stankiem i mgrm Bartoszem Janczakiem, autorami dwóch tekstów w nowym wydawnictwie muzeum, omówili zawartość książki i zachęcali wszystkich do jej lektury.

Natomiast o godz. 16.00 towarzyszyliśmy senator RP Annie Marii Anders, sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów i pełnomocnik prezesa Rady Ministrów do spraw dialogu międzynarodowego oraz wojewodzie opolskiemu Adrianowi Czubakowi, w złożeniu kwiatów przed Pomnikiem Martyrologii Jeńców Wojennych. Po wizycie na cmentarzu goście zwiedzili również muzeum.

wstecz