Aktualności

Do Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-Opolu znów trafiły cenne pamiątki związane z jeńcami wojennymi. Podarowali je niedawno Michał Żero ze swoją żoną. Jest to ich kolejny dar. Dotyczy matki Michała Żero, Haliny Burówny, która jako młoda dziewczyna uczestniczyła w organizowaniu w Cukrowni Józefów pod Warszawą pomocy żywnościowej m.in. dla polskich żołnierzy, zamkniętych w niemieckich obozach jenieckich. Przekazane do Muzeum rodzinne pamiątki to płócienna torba z tkaniny wykorzystywanej w produkcji cukru, jedna z wielu, jakie pracownicy Cukrowni Józefów zaangażowani w czasie okupacji w organizację pomocy, szyli i używali, a także powojenna korespondencja Haliny Żero z por. Józefem Skórnickim, jednym z jeńców Oflagu VII A Murnau, z którymi w czasie ich niewoli utrzymywała kontakt i wysyłała im paczki z żywnością. Z zachowanych listów wyłania się historia przyjaźni, która wtedy została nawiązana i która trwała dalej, mimo zakończenia niewoli i wojny, mimo układania sobie przez korespondujących życia oddzielnie, w dużej odległości od siebie, ponieważ Józef Skórnicki wyjechał do Wielkiej Brytanii. Halina Żero wysyłała mu tam już nie paczki z żywnością, ale książki, o jakie ją prosił, i informacje o sobie.

„Wojenne mateczki”, do których należała Halina Burówna (Żero) to piękny przykład bezinteresownej solidarności Polaków, którzy zmagając się z trudnościami życia w okupowanym kraju (czy poza nim), dzielili się z rodakami, choć obcymi sobie ludźmi, to jednak – w ich założeniu – bardziej potrzebującymi, tym, co mieli i co udało się dla nich zdobyć. Oczywisty odruch pomagania, który nie tylko w przypadku Haliny Burówny i Józefa Skórnickiego, przekształcił się w znajomość, a później przyjaźń. Działalność Haliny Burówny to również rzadki przykład bardzo słabo udokumentowanej w źródłach pomocy zorganizowanej w zakładzie produkcyjnym, tu – Cukrowni Józefów. To nie wszystko. Jest to też jeszcze jedno potwierdzenie udzielania przez „mateczki” podobnej pomocy jak jeńcom, również ich rodzinom.

Dar Państwa Żerów jest zatem bardzo cennym źródłem historycznym. Obecnie znajduje się w naukowym opracowaniu Działu Zbiorów i Konserwacji. Więcej szczegółów na jego temat ukaże się niebawem w zakładce Nasze skarby, do śledzenia której zachęcamy. Zainteresowanych dodatkowymi informacjami o „mateczkach wojennych” i pomocy udzielanej polskim jeńcom wojennym odsyłamy natomiast do wydawnictw Muzeum, w szczególności: Róża Bednorz, Aby mogli przetrwać. Pomoc dla polskich jeńców wojennych w niewoli Wehrmachtu 1939–1945, Opole-Częstochowa 1989 i Geprüft – ocenzurowano: filatelistyka z lat 1939–1945 w zbiorach Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-Opolu / Geprüft – censored: the philately of the years 1939–1945 in the collections of the Central Museum of Prisoners-of-War in Łambinowice-Opole. Seria: „Katalog Zbiorów”. Wstęp i oprac. Aleksander Klak, Krzysztof Krupa, Opole 2013.

Projekt finansowany jest ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Województwa Opolskiego.